Ongelukken gebeuren bijna altijd onverwacht. Als bedrijfshulpverlener kun je de situatie in één oogopslag zien en indien nodig eerste hulp bieden. Je moet de volgende 4 fasen in een vaste volgorde doorlopen:
Kijk uit voor het gevaar!
Onderzoek en observeer het slachtoffer
Observeer de situatie en zorg voor veiligheid
- van jezelf:
- Geef alleen eerste hulp als de situatie veilig is voor jou. Als dit niet het geval is, probeer dan de oorzaak van deze riskante situatie weg te nemen (schakel het gas, de elektriciteit, enz. uit).
- Ga nooit een gebouw binnen dat in brand staat of waar veel rook is.
- Als je het zelf niet redt, waarschuw dan de hulpdiensten en wacht tot ze op veilige afstand zijn.
- van het slachtoffer:
- Geef alleen eerste hulp als dat veilig is.
- De algemene regel is om het slachtoffer niet te verplaatsen. Dit doe je alleen als je het gevaar niet kunt uitsluiten (dreigende instorting, explosiegevaar, enz.).
- getuigen:
- Ze kunnen het moeilijk maken om eerste hulp te bieden. Vertel ze over de gevaren
- Vraag hen de plaats van het ongeval te verlaten
- Als ze je willen helpen, betrek ze er dan bij door ze duidelijke taken te geven (bv. de hulpdiensten waarschuwen, enz.).
Observeer wat er is gebeurd en zoek naar aanwijzingen die licht kunnen werpen op de situatie, bijvoorbeeld een stroomkabel die nog in het stopcontact zit, dozen met medicijnen…
Als het slachtoffer bij bewustzijn is, kun je hem of haar zelf vragen wat er is gebeurd. Eventuele getuigen kunnen je ook informatie geven.
Beoordeel vervolgens de toestand van het slachtoffer. Als een slachtoffer niet of niet onmiddellijk reageert en/of niet te spreken is, neem dan de volgende stappen:
- Je bewustzijnstoestand beheersen
- De luchtwegen vrijmaken
- Controleer of je nog ademt
Controleer dan of het slachtoffer geen andere verwondingen heeft
Zoek professionele hulp
Help het slachtoffer
Blijf altijd in de buurt van het slachtoffer. Bel 112 alleen als je denkt dat je professionele hulp nodig hebt. Vraag indien mogelijk een getuige om 112 te bellen. Zorg ervoor dat hij weet wat hij te zeggen heeft en vraag hem om aan te geven wat voor hulp er onderweg is.
112 is het noodnummer dat in alle landen van de Europese Unie wordt gebruikt om dringende hulp in te roepen. Nadat je 112 hebt gebeld, kom je bij een assistentiecentrum. Er is er een voor elke provincie. Op basis van je telefoontje stuurt dit centrum je de juiste hulp. Geef het 112-centrale kantoor de volgende gegevens:
- De naam van uw bedrijf
- Je naam en kennis van eerste hulp (bedrijfs EHBO’er, verpleegkundige of arts).
- De locatie van de evenementen. Vermeld de gemeente, de straat, het nummer
- Beschrijf de feiten (type ongeval, omstandigheden, enz.)
- Geef het aantal slachtoffers, hun geslacht en geschatte leeftijd
- De toestand van het slachtoffer (bij bewustzijn, bewusteloos, medicijngebruik, chemisch product, enz.)
- Beantwoord de vragen van het controlecentrum. Onderbreek het gesprek nooit eerst.
- Hang op en laat de lijn vrij als de regeleenheid opnieuw contact met je wil opnemen.
Als het slachtoffer veilig is, kun je doorgaan met onderzoeken en eerste hulp bieden tot de hulpdiensten arriveren, nadat je de bewustzijnstoestand en ademhaling hebt gecontroleerd en specialistische hulp hebt ingelicht.
Levensreddende handelingen hebben absolute prioriteit (zie: Verstoring van vitale functies), waarna je kunt:
- Stop ernstige bloedingen;
- Om grote brandwonden te koelen;
- bedekken grote wonden;
- Fracturen en andere verwondingen aan het bewegingsapparaat behandelen
- Minder ernstige verwondingen behandelen.
Om te onthouden…
- Bescherm jezelf, het slachtoffer en eventuele getuigen.
- Probeer een zo duidelijk mogelijk beeld te krijgen van de situatie en controleer de verwondingen van het slachtoffer.
- Zoek professionele hulp als je die nodig hebt.
- Verleen extra eerste hulp.